شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار
شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار و بدون مدرک چگونه است؟
شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار، هر چند که ممکن است به نظر برسد که موضوع پیچیده‌ای است، اما در واقعیت قابل انجام است. در اکثر کشورها، از جمله ایران، قانون کار قراردادهای کاری شفاهی را نیز به رسمیت شناخته و معتبر می‌داند. بنابراین، کارگرانی که بدون قرارداد کار مکتوبی با کارفرمای خود هستند، همچنان حقوق قانونی دارند و می‌توانند در صورت نقض حقوق خود شکایت کنند.
مراجعه به این نهادها معمولاً باید شامل ارائه شواهد و مدارک مورد نیاز باشد. این مدارک ممکن است شامل استشهادیه مثبت (اگر موجود باشد)، شواهد دیگری از اشتغال (مانند فاکتورهای پرداخت حقوق و مزایا، اسناد بانکی و غیره) و هرگونه اسناد دیگری که حقوق شما را تایید کنند، باشد.
به علاوه، در برخی موارد، ممکن است نیاز به مشاوره یا حمایت حقوقی داشته باشید. این مشاوره می‌تواند به شما در فهم بهتر حقوق و وظایفتان کمک کند و نحوه ارائه شواهد و مدارک مورد نیاز برای شکایت را روشن‌تر سازد.
درباره هزینه‌ها، برخی از مراجع ممکن است هزینه‌هایی برای فرآیند شکایت دریافت کنند، در حالی که دیگران این خدمات را رایگان ارائه می‌دهند. بنابراین، بهتر است قبل از مراجعه به مراجع قانونی، درباره هزینه‌های مربوطه استعلام بگیرید.
در نهایت، این مهم است که همواره به دقت مدارک و اطلاعات لازم را جمع آوری کرده و به کمک مشاوره اداره کار اطمینان حاصل کنید که شکایت شما به درستی پرداخته شده و حقوق شما به درستی حفظ شده است.
آیا شکایت از کارفرما بدون مدرک امکان پذیر است؟
بله، شکایت از کارفرما بدون مدرک نیز امکان‌پذیر است، زیرا قانون کار در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، قراردادهای کاری شفاهی را نیز به رسمیت شناخته و معتبر می‌داند. از طرف دیگر، ماده ۷ قانون کار به وضوح ذکر می‌کند که قرارداد کار می‌تواند به صورت شفاهی نیز باشد و برای رسمیت یافتن، از الزام مکتوب بودن معاف است.
البته، همواره اثبات مسائل شفاهی ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد، اما با استفاده از شواهدی مثل شواهد شاهدان، اسناد و اطلاعات مالی مربوطه، می‌توان به اثبات انعقاد قرارداد کار شفاهی پرداخت.
در همه حالت‌ها، مهم است که کارگران به دقت شواهد و مدارک مورد نیاز را جمع‌آوری کرده و بهتر است با مشاوره حقوقی نیز در این امر کمک بگیرند تا اطمینان حاصل شود که شکایت آن‌ها به درستی پرداخته شده و حقوق آن‌ها به درستی حفظ شده است.
همچنین، در صورتی که این امور برای کارگران پیچیده به نظر برسد، بهتر است از مشاوره حقوقی استفاده کنند تا در فرآیند شکایت و حفظ حقوق خود کمک بیشتری دریافت کنند.
به طور کلی، امکان اثبات وجود قرارداد کار و شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار مکتوب وجود دارد، اما لازم است که کارگران به دقت از اطلاعات و شواهد موجود استفاده کنند و از مشاوره حقوقی مناسب بهره ببرند تا به بهترین نتیجه ممکن دست یابند.
شرایط و امکانات شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار
شرایط شکایت از کارفرما بدون وجود قرارداد کار می‌تواند به شکل زیر خلاصه شود:
اهلیت قانونی
کارگر باید از اهلیت قانونی برای طرح دعوا برخوردار باشد، به این معنا که باید دارای عقل، بلوغ و رشد قانونی باشد یا در صورت عدم اهلیت، باید ولی یا نماینده قانونی کارگر برای او شکایت کند.
شرایط قرارداد
قرارداد شفاهی باید شرایط مندرج در ماده ۹ قانون کار را رعایت کند، از جمله مشروعیت موضوع قرارداد، معین بودن موضوع قرارداد و عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر.
مدارک و شواهد
کارگر باید قادر باشد وجود قرارداد شفاهی را با استفاده از مدارک و شواهد مناسب به اثبات برساند. این مدارک می‌تواند شامل شهادت شاهدان، استشهادیه‌های کتبی از همکاران، سوابق بیمه، پرینت دستگاه ثبت ساعت ورود و خروج و سایر مدارک مربوطه باشد.
رسیدگی به شکایت
کارگر می‌تواند شکایت خود را به صورت حضوری به مراجع قانونی مربوطه یا به صورت آنلاین از طریق سامانه جامع روابط کار ارائه دهد.
مراجع شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار
مرجع شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار ممکن است به صورت زیر باشد:
شورای اسلامی کار یا انجمن‌های صنفی
در ابتدا، کارگر می‌تواند به شورای اسلامی کار یا انجمن‌های صنفی مراجعه کند. این مراکز سعی در ایجاد صلح و سازش بین کارگر و کارفرما دارند و در صورتی که به توافق نرسیدند، دعوای آن‌ها به مراجع بعدی ارجاع می‌شود.
هیئت تشخیص کار بین کارگر و کارفرما
در صورت عدم توافق در مراجع قبلی، دعوای آن‌ها به هیئت تشخیص کار ارجاع می‌شود. این هیئت بررسی می‌کند و رای صادره از آن، در مراجع بعدی قابل تجدیدنظر است.
هیئت حل اختلاف کار بین کارگر و کارفرما
در نهایت، اگر کارگر و کارفرما همچنان به توافق نرسیدند، دعوای آن‌ها به هیئت حل اختلاف کار بین کارگر و کارفرما ارجاع داده می‌شود. این هیئت برای تجدید نظر در رای‌های هیئت تشخیص کار برگزار می‌شود و رای آن قطعی و لازم‌الاجراست.
این مراجع در کشورهای مختلف ممکن است با نام‌ها و سازماندهی متفاوتی وجود داشته باشند، اما عملکرد وظایف آن‌ها در رسیدگی به اختلافات کاری مشابه است.
مراحل شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار چگونه است؟
مراحل شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار، زمانی که کارگر دارای قرارداد کار کتبی نیست، می‌تواند به صورت حضوری یا آنلاین انجام شود.
شکایت حضوری کارفرما بدون قرارداد کار
- مراجعه به دفتر اداره کار یا دفتر رفاه و تعاون اجتماعی:
کارگر باید به دفتر اداره کار مربوطه یا دفتر رفاه و تعاون اجتماعی مراجعه کند. این مراکز معمولاً در شهرها و نقاط مختلف کشور وجود دارند. - حضور با مدارک مثبت:
کارگر باید مدارک مثبت ادعای خود را به همراه داشته باشد، از جمله سوابق بیمه، استشهادیه‌های کتبی و هر گونه مدرک دیگری که نیاز است. - حضور در جلسه رسیدگی:
کارگر باید در جلسه رسیدگی حاضر شود و شکایت خود را به مراجعه مربوطه ارائه دهد. در این جلسه، کارفرما نیز حق دفاع دارد و ممکن است ادعاها و مدارک مطرح شده را رد کند یا پاسخی ارائه دهد.
شکایت آنلاین کارفرما بدون قرارداد کار
- ثبت نام در سامانه جامع روابط کار:
کارگر باید به سامانه جامع روابط کار به آدرس prkar.mcls.gov.ir مراجعه کند و ثبت نام کند. - ورود به حساب کاربری:
پس از ثبت نام، کارگر باید وارد حساب کاربری خود شود و گزینه “پنجره خدمات” را انتخاب کند. - ثبت شکایت آنلاین:
از پوشه اداره کل روابط کار، گزینه “ثبت دادخواست بدوی” را انتخاب کرده و شکایت خود را ثبت کند. - دریافت وقت جلسه:
پس از ثبت دادخواست، کارگر منتظر دریافت پیامک از سامانه باشد که وقت رسیدگی و جلسه را به او اعلام می‌کند.
مدارک لازم برای شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار
در مرحله شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار، کارگر باید مدارک لازم را جمع آوری کند تا شکایت او به درستی پردازش شود.
مدارکی که برای شکایت لازم است شامل موارد زیر می‌شود:
مدارک هویتی کارگر
این مدارک شامل کارت ملی یا شناسنامه و کارت پایان خدمت (اگر مربوط باشد) است.
مدارک مثبت ادعایی
کارگر باید مدارکی که ادعای خود را تأیید می‌کنند، ارائه دهد. مثلاً اگر ادعا کند که در یک موقعیت کاری خاص زحمت کشیده است، می‌تواند مدارکی از این زحمات، مانند گزارش‌های کاری یا گواهی‌های تحصیلی ارائه کند.
نام کاربری و رمز عبور سامانه جامع روابط کار
در صورت استفاده از سامانه جامع روابط کار برای ثبت شکایت آنلاین، کارگر باید نام کاربری و رمز عبور خود را داشته باشد.
مدارک مثبت وجود قرارداد کار
با داشتن این مدارک، کارگر می‌تواند بهترین شکل ممکن را برای شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار داشته باشد و به راحتی از حقوق خود دفاع کند.
هزینه‌های شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار
هزینه‌های شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار چقدر است؟
یکی از پرسش‌های رایج درباره شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار، مربوط به هزینه‌هایی است که باید برای این فرآیند پرداخت شود. برخی از کارگران به دلیل فرض اینکه هزینه این فرآیند زیاد است، از اقدام به شکایت امتناع می‌کنند.
اما در واقع، برای شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار، هیچ هزینه‌ای لازم نیست. اگر کارگر تصمیم به ثبت شکایت خود به صورت آنلاین در سامانه جامع روابط کار بگیرد، هیچ مبلغی را نیز نیاز نیست پرداخت کند.
با اینکه برای شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار هیچ هزینه‌ای لازم نیست، اما برای افرادی که ترجیح می‌دهند شکایت خود را آنلاین ثبت کنند و پیش‌تر در سامانه ثبت‌نام نکرده‌اند، هزینه‌ای در نظر گرفته شده است. این هزینه معمولاً به عنوان هزینه ثبت‌نام در سامانه دریافت می‌شود و برای پوشش هزینه‌های فنی و مدیریتی استفاده می‌شود.
از آنجا که شکایت از کارفرما بدون قرارداد کار امری مهم و حقوقی است، تمام کارگرانی که با تخلفات و نقض حقوق کاری مواجه می‌شوند، باید از این حق استفاده کنند بدون اینکه نگرانی‌های مربوط به هزینه آن را داشته باشند. به عبارت دیگر، مشکلاتی مانند تخلفات در پرداخت حقوق، شرایط کاری نامناسب، یا نقض حقوق کارگری، نباید باعث امتناع از شکایت شود.
با این حال، افرادی که تصمیم به شکایت دارند باید به دقت مراحل و شرایط لازم را دنبال کنند و در صورت نیاز به کمک یک وکیل اداره کار یا مشاور حقوقی متخصص مراجعه کنند تا از حقوق خود به نحو مطلوب دفاع کنند.
