فیشینگ چیست؟ راهکارهای مقابله با آن
فیشینگ چیست؟
فیشینگ چیست؟در پاسخ به این پرسش باید گفت: فیشینگ یکی از رایج‌ترین حملات سایبری است که در آن حمله‌کننده تلاش می‌کند اطلاعات حساس فرد را از جمله نام کاربری، گذرواژه، اطلاعات بانکی، و سایر اطلاعات شخصی را به دست آورد.این حملات ممکن است از طریق جعل وبگاه‌ها، آدرس‌های ایمیل، یا حتی ایمیل‌های فریبنده انجام شوند.
تاریخچه فیشینگ
این روش سایبری ابتدا در سال ۱۹۸۷ مورد توضیح قرار گرفت و در سال ۱۹۹۵ واژه فیشینگ برای نخستین‌بار به کار رفت.
واژه فیشینگ
واژه فیشینگ از Password Harvesting Fishing گرفته شده که به معنای شکار گذرواژه از طریق یک طعمه است. این اصطلاح در ایران از بنیان‌گذارانی همچون فرشید امیرشقاقی و مانی رضوان اقتباس شده است.
نحوه کار فیشینگ چگونه است؟
نحوه کار فیشینگ شامل استفاده از صفحات جعلی با رابط گرافیکی و ظاهر مشابه به وبگاه‌های معتبر می‌شود، به عنوان مثال بانک‌های آنلاین.
کاربران از طریق ایمیل یا آگهی‌های تبلیغاتی به این صفحات هدایت می‌شوند و سپس خواسته می‌شوند که اطلاعات حساس خود را مانند نام کاربری، گذرواژه، شماره کارت اعتباری، و سایر اطلاعات را وارد کنند.
در نهایت، اگر کاربر گمراه شده و این اطلاعات حساس را وارد کند، حمله‌کنندگان (فیشرها) به اطلاعات شخصی او دسترسی پیدا می‌کنند.
لیست اطلاعاتی که سایت‌های فیشینگ ممکن است از کاربران بخواهند شامل نام کاربری و رمز عبور، شماره تلفن، اطلاعات بانکی، کدهای خصوصی، شماره‌های کارت اعتباری، سالروز تولد، اطلاعات هویتی، پرسش‌های امنیتی، و اطلاعات خانوادگی می‌شود. این اطلاعات سپس می‌توانند برای جلب تقلبی و سایر حملات سایبری استفاده شوند.
به طور کلی، حملات فیشینگ از روش‌های اجتماعی مهندسی بهره می‌برند تا افراد را به فریب بیاندازند و اطلاعات حساس آنها را بدست آورند.در ادامه بیشتر در مورد نحوه کار فیشینگ و نقاط قوت آن توضیح می‌دهم:
آماده‌سازی صفحات جعلی (Phishing Pages)
حمله‌کنندگان ابتدا صفحات جعلی را آماده می‌کنند. این صفحات ظاهراً مانند وبگاه‌های معتبر به نظر می‌رسند، اما در واقع اطلاعات وارد شده توسط کاربران را ذخیره و به حمله‌کنندگان ارسال می‌کنند.
ارسال ایمیل‌های فریبنده (Phishing Emails)
حمله‌کنندگان ایمیل‌هایی با موضوعات جذاب و جلب‌توجه ارسال می‌کنند. این ایمیل‌ها ممکن است از لحاظ گرافیکی شباهت زیادی به ایمیل‌های معتبر داشته باشند. ایمیل‌ها معمولاً خواسته می‌کنند کاربران برای رفع یک مشکل یا به دست آوردن یک مزیت، به صفحه جعلی وارد شوند.
استفاده از اهداف مشخص (Targeted Phishing)
در بعضی حملات فیشینگ، حمله‌کنندگان به شکل هدفمند عمل می‌کنند و از اطلاعات گرفته شده در مورد فرد خاصی یا سازمان، ایمیل‌ها و صفحات جعلی را به شکلی طراحی می‌کنند که به نظر می‌رسد اطلاعات حاصله از منابع قابل اعتمادی مانند داشبوردهای بانکی یا شبکه‌های اجتماعی دریافت شده‌اند.
تضعیف حواس امنیتی (Social Engineering)
حمله‌کنندگان از تکنیک‌های مهندسی اجتماعی برای تضعیف حواس امنیتی فرد هدف استفاده می‌کنند. این شامل استفاده از ترفندهای روحی و اجتماعی است تا کاربران را به تصمیم‌های نادرست وارد کنند.
گمراه‌کردن محتوای بدافزار (Malware Delivery)
برخی حملات فیشینگ همراه با ایمیل‌ها یا صفحات جعلی، بدافزارهای مخرب را به دستگاه کاربر ارسال می‌کنند. این بدافزارها می‌توانند به دستگاه نفوذ کنند و اطلاعات حساس را برای حمله‌کنندگان قابل دسترسی کنند.
استفاده از فناوری SSL/TLS
برخی از حملات فیشینگ از فناوری SSL/TLS نیز استفاده می‌کنند تا صفحات جعلی خود را به نظر امن و رسمی بنمایند. این باعث می‌شود که کاربران به سهولت اعتماد کنند و اطلاعات حساس خود را وارد کنند.
به علت پیچیدگی روش‌های فیشینگ، آگاهی و آموزش افراد درباره این تهدیدات از اهمیت بالایی برخوردار است تا از ورود به این حملات و افتراها جلوگیری شود.
راهکارها و نکات امنیتی در برابر حملات فیشینگ
راه‌های شناسایی و پیشگیری از حملات فیشینگ در ایران
در ادامه به برخی نکات مهم ترین و افزودنی‌هایی که ممکن است به افزایش امنیت در برابر حملات فیشینگ کمک کنند، اشاره می‌کنم:
بررسی دقیق آدرس ایمیل و لینک‌ها
- حتماً آدرس ایمیل فرستنده را بررسی کنید و مطمئن شوید که از یک منبع قابل اعتماد است.
- لینک‌ها را قبل از کلیک کردن بررسی کنید. به خصوص دقت کنید که آیا دامنهٔ ایمیل یا لینک با دامنهٔ اصلی سازمان متناسب است.
استفاده از مکانیزم‌های تأیید دو مرحله‌ای
اگر امکان تأیید دو مرحله در ورود به سرویس‌های آنلاینی که از آن استفاده می‌کنید وجود دارد، این مکانیزم را فعال کنید. این اقدام امنیت اکانت شما را به شدت افزایش می‌دهد.استفاده از فیلترهای ضد فیشینگ
اگر ایمیل خود از فیلترهای ضد فیشینگ پشتیبانی می‌کند، از آنها استفاده کنید. این فیلترها ممکن است به شناسایی و هشدار دادن در مورد ایمیل‌های مشکوک کمک کنند.
تحقیق در مورد مسائل مرتبط با امنیت
همواره در خصوص روش‌های جدید حملات فیشینگ و راهکارهای مقابله با آنها آگاه باشید. بخصوص اطلاعات اخیر و به‌روز شده.
آموزش به دیگران
دانش و آگاهی افراد از مسائل امنیتی از اهمیت بسیاری برخوردار است. افرادی که به طور کلی آگاهی دارند، احتمال انجام خطاهای امنیتی کاهش می‌یابد.
نگهداری و بروزرسانی نرم‌افزارها و سیستم‌عامل
همواره سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای خود را به‌روزرسانی نمایید. بروز بودن به شما کمک می‌کند تا از آخرین اصلاحات امنیتی بهره‌مند شوید.
موارد خاص ایرانی
- به دامنه ی شاپرک توجه داشته باشید. استفاده از دامنه ی شاپرک نکته مهمی است.
- در صورتی که از درگاه پرداختی استفاده می‌کنید، حتماً دقت کنید که به ازای هر معامله رمز دوم یک‌بار مصرف را فعال کنید.
حملات فیشینگ در دنیای دیجیتال پیشرفته
در محیط پیشرفته ی دیجیتال امروز، کارمندان و پیمانکاران با استفاده از مدارک ساده می‌توانند به سامانه‌ها و برنامه‌های کاری خود وارد شوند.
این رویکرد هرچند برای افراد آسان می‌کند، اما به همراه خود افزایش یک نوع خاص از جرایم اینترنتی را به وجود می‌آورد: فیشینگ.
فیشینگ به عنوان یک روش برای جمع‌آوری اطلاعات شخصی افراد از طریق ایمیل‌ها و وب‌سایت‌های فریبنده توصیف می‌شود. این نوع حمله به عنوان یکی از رایج‌ترین حملات سایبری شناخته می‌شود.
خطرات حملات فیشینگ و راهکارهای مقابله
حمله فیشینگ، در صورت موفقیت، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را برای افراد و سازمان‌ها به همراه داشته باشد. مهاجمان اینترنتی با دسترسی به اطلاعات کاربری، می‌توانند به برنامه‌ها و حساب‌های شخصی و شرکتی دسترسی پیدا کرده و حتی با تغییر رمز عبور، دسترسی مالکان را به حساب‌ها قفل کنند.
عواقب حملات فیشینگ
عواقب این حملات شامل از دست رفتن داده‌های مشتریان، آسیب به اعتبار سازمانی، و خسارات مالی گسترده است. از این رو، آگاهی افزایشی در کاربران و استفاده از نرم‌افزارهای ضد هک و فیشینگ، اقدامات اساسی برای مقابله با حملات فیشینگ محسوب می‌شوند.
فیشینگ نیزه‌ای نگاهی به حملات هدفمند
تهدیدی هدفمند
حملات فیشینگ نیزه‌ای یک روش هدفمند برای سرقت اطلاعات حساس به شمار می‌روند. در این نوع حمله، مهاجمان با دقت اطلاعات شخصی فرد مورد هدف را جمع‌آوری می‌کنند تا در نهایت با استفاده از فریب و تزویر، به اطلاعات حساس دسترسی پیدا کنند.
روش اجتناب‌ناپذیر
جمع‌آوری دقیق اطلاعات
مهاجمان بر اساس اطلاعات شخصی مانند مکان سکونت، شماره تلفن، و فعالیت‌های آنلاین فرد، یک حمله به دقت برنامه‌ریزی می‌کنند. این اطلاعات جمع‌آوری شده به مهاجم این امکان را می‌دهد که با دقت بیشتری به نقطه ضعف قربانی نفوذ کرده و اطلاعات مورد نظر خود را به دست آورد.
پیچیدگی بیشتر
موفقیت حملات فیشینگ نیزه‌ای نیازمند زمان و تدبر بیشتری است. مهاجمان با دقت به تحلیل اطلاعات فردی قربانیان پرداخته و اطلاعات جعلی را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که به نظر معقول و قابل اطمینان بیاید. این امر باعث می‌شود شانس موفقیت حمله بیشتر شود.
تشخیص دشوارتر
شناسایی حملات فیشینگ نیزه‌ای به دلیل هدفمند بودن و تزویر حرفه‌ای، دشوارتر از حملات فیشینگ عمومی است. این نوع حملات نیاز به سیستم‌های مدیریت امنیتی پیشرفته‌تر و آموزش مداوم کاربران دارد.گسترش حملات
حملات فیشینگ نیزه‌ای به دلیل ماهیت هدفمند خود به گسترش یافته‌اند و مهاجمان از این روش با دقت بیشتری جهت اخذ اطلاعات حساس استفاده می‌کنند.
حمله والینگ تهدیدی برای افراد برجسته
حمله به افراد برجسته
حمله والینگ به عنوان یک نسخه پیشرفته از فیشینگ نیزه‌ای شناخته می‌شود که در آن کلاهبرداران هدف خود را از افراد برجسته انتخاب می‌کنند. این افراد معمولاً مدیران عالی رتبه در بخش خصوصی یا مقامات بلندپایه دولتی هستند.
کنترل بر زیردستان
در این نوع حمله، مهاجمان سعی دارند زیردستان فرد مورد نظر را متقاعد به انجام اقدامات خاص کنند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که جنایتکاران به کنترل مدیران مالی یا مدیران ارشد به منظور تغییرات مالی جعلی می‌پردازند.
آموزش و حفاظت
برای جلوگیری از حملات والینگ، آموزش‌های جدی در مورد خطرات فیشینگ و نحوه شناسایی حملات مشکوک ضروری است. متخصصان امنیتی پس از اجرای آموزش‌های مؤثر، مدیریت هویت و دسترسی را در صفحه نخست استراتژی امنیتی خود قرار می‌دهند.
تقویت امنیت با لایه‌های اضافی
استفاده از لایه‌های امنیتی اضافی مثل استقرار احراز هویت یکپارچه (Single Sign On) و احراز هویت چند عاملی انطباقی (Adaptive MFA) به صورت فعال می‌تواند از حملات فیشینگ جلوگیری کرده و سطح امنیت را ارتقا دهد.مدیریت خودکار چرخه حیات کاربران
با تدابیر مدیریتی هویت و دسترسی، سازمان می‌تواند به طور خودکار چرخه حیات کاربران را مدیریت کند و از حملات به افرادی که دسترسی‌های غیرمجاز دارند، جلوگیری نماید.
مراقبت از سطح دسترسی
محدود کردن سطح دسترسی از طریق اعمال سیاست‌های مشخص بر روی منابع مختلف، سازمان را در مقابل حملات حفاظت می‌کند و از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حیاتی جلوگیری می‌کند.
سرعت در مقابله با حملات
بررسی فوری رویدادهای احراز هویت امکان پذیر است و در صورت تشخیص فعالیت مشکوک، اقدامات لازم برای مهار حمله و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی انجام می‌شود. اعلان‌های سیستمی نیز به سازمان این امکان را می‌دهند که به سرعت به فعالیت‌های مشکوک واکنش نشان دهد.
حمله جعل (Spoofing) و حمله فیشینگ
تعریف حمله جعل
حمله جعل یا Spoofing، فرایندی است که مهاجم با انتحال یا تقلب در ارسال اطلاعات، سیگنال‌ها یا هویت خود، سعی در فریب یا تغییر دریافت‌کننده دارد. این نوع حمله معمولاً در ترکیب با حملات فیشینگ برای تقویت اثرات مخرب استفاده می‌شود.
جعل در حملات فیشینگ
در حملات فیشینگ، مهاجم اغلب از جعل برای ساختن اطمینان در قربانی استفاده می‌کند. به عنوان مثال، او ممکن است ایمیل جعلی ارسال کند که ادعا می‌کند از یک شرکت یا نهاد قابل اعتماد می‌آید، با هدف فریب قربانی به انجام اقداماتی مثل کلیک بر روی لینک‌ها یا ارسال اطلاعات حساس.
حملات باج‌افزار و جعل
همچنین، در حملات باج‌افزار، مهاجم ممکن است با انتحال هویت یک نهاد یا افراد معروف، پیامی جعلی ارسال کند تا قربانی را ترغیب به پرداخت پول یا انجام اقدامات خاص کند.
جلوگیری از حملات
برای جلوگیری از حملات جعل و فیشینگ، آموزش کاربران در مورد شناسایی پیام‌ها و لینک‌های مشکوک، استفاده از راهکارهای امنیتی مانند فیلترهای ضدفیشینگ و هشدارهای امنیتی ضروری است. همچنین، اجرای سیاست‌های امنیتی محکم و به‌روز در سازمان نیز اهمیت دارد.
چگونه از اطلاعات حساس فردی و سازمانی در برابر حملات فیشینگ محافظت کنیم؟
در دنیای دیجیتال، بسیار حائز اهمیت است که هر فرد و سازمانی نسبت به حملات فیشینگ و بهترین راه‌های مقابله با آنها آگاهی داشته باشد.
همان‌طور که پیشتر بیان شد، حمله فیشینگ یک روش پیچیده است که از طریق ایمیل‌ها یا وبسایت‌هایی که مدعی معتبریت و اعتماد سازمان‌های معتبر هستند، به داده‌های حساس نفوذ می‌کند.در ادامه، تعدادی از مهم‌ترین راهکارهای حفاظت از اطلاعات فردی و سازمانی در برابر حملات فیشینگ را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
تأیید امنیت اطلاعات شخصی
برای اطمینان از امنیت اطلاعات شخصی، در هنگام ورود اطلاعات حساس به سایت‌ها، اطلاعات ورود و هر نوع اطلاعات محرمانه دقت لازم را به خرج دهید. نکات زیر به حفاظت از اطلاعات شخصی شما کمک می‌کنند:
- اعتبار و معتبر بودن وب‌سایت مقصد را بررسی کنید.
- اگر وب‌سایت شناخته شده‌ای نیست، اطلاعات خود را ارائه ندهید.
- اطلاعات ورود به سیستم را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- از رمزهای عبور قوی و یکتا استفاده کنید.
ورود اطلاعات شخصی فقط در وب‌سایت‌های امن
در صورت نیاز به ارائه اطلاعات حساس یا مالی، اطمینان حاصل کنید که وب‌سایت مربوط با گواهی SSL امن شده است. توجه داشته باشید که URL با https شروع شده و گواهی SSL معتبر باشد.
- روی علامت قفل در کنار آدرس سایت کلیک کنید و گواهی SSL را بررسی کنید.
- اگر اخطار امنیتی دریافت کردید، بررسی کنید آیا گواهی منقضی نشده است.
حذف ایمیل‌های مشکوک و کلیک نکردن بر روی آنها
ایمیل‌های ناخواسته یا مشکوک ممکن است حاوی فیشینگ باشند. حذف کردن ایمیل‌های مشکوک و جلوگیری از کلیک بر روی پیوندها می‌تواند از حملات فیشینگ جلوگیری کند.
عدم ارائه اطلاعات شخصی در فضای عمومی اینترنت
هیچ‌گاه اطلاعات شخصی یا مالی حساس خود را، مانند اعتبار ورود به سیستم یا اطلاعات کارت اعتباری، در اینترنت به اشتراک نگذارید. ایمیل‌های فیشینگ ممکن است شما را به صفحاتی هدایت کنند که از شما خواسته می‌شود اطلاعات حساس وارد کنید.
بررسی صحت آدرس ایمیل
کلاهبرداران فیشینگ تلاش می‌کنند با استفاده از آدرس ایمیل به‌نظر قانونی یا رسمی، اعتماد شما را جلب کنند. با دقت آدرس ایمیل را بررسی کرده و از ارتباط با اطلاعات شخصی خود در صورت مشکوکی خودداری کنید.آموزش کارمندان در زمینه امنیت سایبری
هر سازمانی باید به کارمندان خود آموزش‌هایی درباره امنیت سایبری ارائه دهد. این آموزش‌ها می‌توانند شامل موضوعاتی چون امنیت سایبری، انواع جرایم اینترنتی، حملات فیشینگ و بهترین راه‌های مقابله با آنها باشند.
مشاوره حقوقی در زمینه جرایم رایانه‌ای و فیشینگ
آیا با تهدیدات رایانه‌ای و حملات فیشینگ مواجه هستید؟ آیا نیاز به راهنمایی حقوقی در این زمینه دارید؟وکیل سایبری ما آماده است تا به شما در این مسیر کمک کند.
تحلیل حقوقی
- بررسی قوانین مرتبط با جرایم رایانه‌ای و فیشینگ.
- ارائه تحلیل حقوقی در مورد حملات رایانه‌ای و مسائل مرتبط.
مشاوره در مواجهه با حملات
- راهنمایی در صورت تضرر از جرائم رایانه‌ای.
- ارائه راهکارهای حقوقی برای حفاظت از اطلاعات حساس.
آموزش به مشتریان
- برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه شناسایی حملات فیشینگ.
- آموزش به مشتریان در خصوص راهکارهای امنیتی در فضای آنلاین.
راهکارهای مقابله با فیشینگ
آگاهی از انواع حملات
آموزش مشتریان در مورد انواع حملات فیشینگ و شناسایی آنها.
استفاده از فناوری
معرفی بهترین فناوری‌ها و ابزارهای محافظتی در برابر حملات رایانه‌ای.
سیاست‌های امنیتی
ارائه مشاوره در تدوین سیاست‌های امنیتی برای جلوگیری از حملات فیشینگ.
اگر به مشاوره حقوقی کیفری با وکیل سایبری نیاز دارید، با ما تماس بگیرید. حقوق شما در دنیای دیجیتال محافظت می‌شود.
