شکایت به دیوان عدالت اداری چگونه است؟
شکایت به دیوان عدالت اداری چگونه است؟
تنظیم دادخواست در دیوان عدالت اداری
در روند ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری، توجه به جزئیات اساسی امری حیاتی است. در این راستا، افرادی که کد ملی آنها به هر دلیل غیرفعال شده است، ابتدا باید جهت فعال‌سازی کد ملی خود به سازمان ثبت احوال مراجعه کرده و پس از فعال‌سازی کد ملی، مجاز به تقدیم دادخواست در دیوان عدالت اداری گردند.
ماده ۱۶ قانون دیوان عدالت اداری
توجه به تبصره‌های این ماده نیز اهمیت دارد. مثلاً پرونده‌هایی که با صدور قرار عدم صلاحیت از مراجع قضایی دیگر به دیوان ارسال می‌شود، نیازی به تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی ندارد.
محتویات دادخواست و شکایت به دیوان عدالت اداری
مطابق ماده ۱۸ قانون دیوان، دادخواست باید شامل بخش‌های مهمی باشد که اطلاعات اساسی و ضروری را در خود جای داده باشد:
مشخصات شاکی
- برای افراد حقیقی این مشخصات شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، کدملی، شغل، شماره ثنا، تابعیت، واقامتگاه و اطلاعاتی مشابه این است.
- برای اشخاص حقوقی نیز باید نام، نام مؤسسه یا شرکت، شماره ثبت، اقامتگاه اصلی، و شماره تلفن تماس آورده شود.
مشخصات طرف شکایت
- اطلاعات مرتبط با طرف مقابل شامل نام و نام خانوادگی، سمت، و نشانی دقیق محل کار مأمور دولت در صورت امکان.
- همچنین نام کامل دستگاه‌های مورد شکایت باید ذکر شود به نحوی که ابلاغ اوراق دادرسی به سهولت ممکن باشد.
نام و نام خانوادگی و اقامتگاه وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی شاکی
در صورتی که دادخواست توسط وکیل یا نماینده حقوقی شاکی تقدیم شود، باید اطلاعات وی نیز در دادخواست ذکر شود.
موضوع شکایت و خواسته
در این بخش باید موضوع شکایت و خواسته‌های شاکی به صورت صریح و منجز ذکر شود و از طرح خواسته‌های متعدد در یک دادخواست که ارتباطی با یکدیگر ندارند، خودداری شود.
شرح شکایت
در این بخش باید شکایت به صورت خلاصه و بدون ابهام و خطاهای املایی ذکر شده و پس از تصحیح به دیوان ارائه شود.
مدارک و دلایل مورد استناد
همه مدارک و ضمائم پیوستی باید به تعداد طرف شکایت بعلاوه یک نسخه باشند و قبل از تحویل، تفکیک و دسته‌بندی شوند.
دلایل و مدارک مثبت در دعاوی قضایی
در دعاوی قضایی، دلایل و مدارک مثبت به دو دسته تقسیم می‌شوند که هرکدام اهمیت ویژه‌ای دارند:
دلایل و مدارک حمایت کننده ادعا
در این دسته، مدارک و دلایلی آورده می‌شود که نشان دهنده وجود حق و حمایت از ادعاهای مدعی است. این مدارک باید به‌گونه‌ای باشند که تعلق حق به مدعی را تأیید کنند.
دلایل و مدارک مبنی بر تعدی و تجاوز
در این دسته، مدارک و ادله‌ای ارائه می‌شود که نشان دهنده تعدی و تجاوز مدعی علیه حق مورد ادعا می‌باشد.
نقشه دلایل مثبت در دیوان عدالت اداری
به‌موجب تبصره، اشاره به مدارک و مواد قانونی به منظور تسهیل و تسریع در رسیدگی و احقاق حق مؤثر است.
ضرورت تصدیق مدارک
برابر ماده ۲۰ قانون، تصویر مدارک و اسناد باید پیوست داد خواست شود و تصدیق شود. این تصویر می‌تواند در دفاتر خدمات قضایی، دفاتر دیوان مستقر در مراکز استانها، دفاتر دادگاههای عمومی یا دفاتر اسناد رسمی یا حتی توسط وکیل شاکی یا واحدهای دولتی تأیید شود.
سایر موارد
- امضاء یا اثر انگشت شاکی یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی باید در دادخواست باشد.
- برای اشخاص حقوقی و نمایندگان قانونی، مدرک اثبات کننده سمت ضروری است.
- شاکی می‌تواند نشانی‌های مختلف برای ابلاغ اوراق خود ارائه دهد.
- هنگام استناد به رأی هیأت عمومی دیوان، شماره و تاریخ رأی باید در دادخواست درج شود.
هزینه دادرسی و تصدیق مدارک در دیوان عدالت اداری
هزینه دادرسی در دیوان عدالت اداری به دو مرحله اصلی تقسیم می‌شود:
هزینه دادرسی مرحله بدوی
در این مرحله، الصاق دویست هزار (۲۰۰,۰۰۰) ریال تمبر دادگستری بر روی صفحه اول دادخواست الزامی است.
هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر و اعاده دادرسی
در این مرحله، الصاق چهارصد هزار (۴۰۰,۰۰۰) ریال تمبر دادگستری بر روی دادخواست الزامی است.
هزینه تصدیق مدارک
هزینه تصدیق هر یک از مدارک و اوراق پیوستی پانزده هزار (۱۵,۰۰۰) ریال تمبر دادگستری بوده که بایستی بر روی آنها الصاق گردد.
مهلت تقدیم دادخواست در اعتراض به آرا و تصمیمات قطعی مراجع اداری
طبق قوانین آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، مهلت تقدیم دادخواست در اعتراض به آرا و تصمیمات قطعی مراجع اداری به شرح زیر است:
برای اشخاص داخل کشور
مهلت تقدیم دادخواست سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی یا تصمیم قطعی مرجع مربوط می‌باشد.
برای افراد مقیم خارج از کشور
مهلت تقدیم دادخواست شش ماه از تاریخ ابلاغ رأی یا تصمیم قطعی مرجع مربوط می‌باشد.
تحویل دادخواست در دیوان عدالت اداری
پس از تنظیم و آماده‌سازی دادخواست و ضمایم مربوطه، باید این اسناد به دفاتر مربوط تحویل داده شود. این فرآیند به شرح زیر است:
تحویل در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و دفاتر نمایندگی دیوان
دادخواست و ضمائم آن باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا دفاتر نمایندگی دیوان که در دادگستری مراکز استانها مستقر هستند، تحویل داده شود.
ثبت دادخواست
ثبت دادخواست در این دفاتر، به‌عنوان تاریخ تقدیم دادخواست محسوب می‌شود.
دریافت رسید تحویل
در صورت مراجعه به دفاتر نمایندگی دیوان یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تحویل‌دهنده دادخواست یک رسید دریافت می‌کند که شامل شماره رهگیری ۱۶ رقمی، تاریخ تقدیم دادخواست و همچنین شماره رمز می‌باشد.
درخواست صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری
در صورتی که شاکی ادعا داشته باشد که اقدامات، تصمیمات، یا آراء قطعی اشخاصی منجر به ورود خسارتی شده که جبران آن غیرممکن یا متعسر است، می‌تواند درخواست صدور دستور موقت نماید.
مراحل صدور دستور موقت
تقدیم درخواست
درخواست صدور دستور موقت می‌تواند همزمان با طرح شکایت اصلی یا پس از آن صورت گیرد. در صورتی که پس از طرح شکایت اصلی انجام شود، باید تا قبل از ختم رسیدگی به دیوان ارائه شود. درخواست صدور دستور موقت مستلزم پرداخت هزینه دادرسی نیست.
پاسخ به سوال اصلی
شاکی باید به سوال صادره از سوی دیوان در دادخواست اصلی در مورد سابقه طرح شکایت در دیوان عدالت اداری پاسخ دهد. این اطلاعات برای تصمیم‌گیری درخصوص صدور دستور موقت ضروری است.
بررسی و تصمیم دیوان
پس از بررسی درخواست، دیوان تصمیم می‌گیرد که آیا دستور موقت صادر شود یا خیر. اگر دیوان اقدام لازم برای جلوگیری از وارد آمدن خسارت را لازم بداند، دستور موقت صادر خواهد شد.
مدارک لازم جهت طرح دادخواست در دیوان عدالت اداری بر اساس اهم دستگاه‌های اجرایی طرف شکایت
برای طرح دادخواست به طرفیت شهرداری‌ها
- تصویر آراء قطعی کمیسیون ماده صد یا آراء صادره از سایر کمیسیون‌های شهرداری.
- تصویر مصدق تمام صفحات سند مالکیت (نقل و انتقالات سند).
- تصویر کلیه صفحات پروانه ساختمان.
- دلایل ذی‌سمت بودن شاکی در پرونده: کپی مصدق کارت ملی و شناسنامه.
- دلایل ذینفع بودن شاکی در پرونده: کپی مصدق کارت ملی و شناسنامه.
برای اعتراض به رای کمیسیون تبصره ۲ بند ۳ ماده ۹۹ قانون شهرداری در استانداری‌ها
- تصویر رای کمیسیون و سایر مستندات الزامی.
- برای اعتراض به آراء قطعی و اقدامات طرف شکایت در خصوص موضوعات اداری، استخدامی:
- حکم کارگزینی، تصویر رای مورد اعتراض، احکام و مستندات مربوط به خواسته.
برای اعتراض به آراء هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف کار و تأمین اجتماعی:
- آراء قطعی هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف
- گواهی ابلاغ رای
- دلایل و مستندات.
(سایر بندها مانند بیمه و بازنشستگی، تشخیص مطالبات تأمین اجتماعی، موضوعات گمرکی، مالیاتی، نظارت و اصناف، سازمان سنجش آموزش کشور و غیره، نیز همراه با مستندات مشابه به شرح بندهای فوق مطرح می‌شوند.)
راهنمای طرح دادخواست تجدید نظر خواهی از آرای شعب بدوی
مبنای حق |ماده ۶۵ قانون دیوان عدالت اداری
راهنمای طرح دادخواست اعاده دادرسی
طبق ماده ۹۸ قانون دیوان عدالت اداری، احکام قطعی صادره از شعبه دیوان عدالت اداری امکان اعاده دادرسی را دارند. در صورت اعاده دادرسی، طرفین می‌توانند به توجه به مواد و مستندات مربوط، دفاع و ادعاهای خود را مجدداً مطرح کنند.
جلب و اعتراض ثالث
شاکی می‌تواند طی مهلت مقرر پس از ثبت دادخواست اصلی، درخواست جلب شخص حقیقی یا حقوقی ثالث را به دادرسی لازم بداند. در صورت لزوم، ارسال دادخواست به شخص ثالث انجام می‌شود.
ورود ثالث
شخص ثالث می‌تواند با تقدیم دادخواست وارد دعوی شود، و در صورت ارائه دادخواست قبل از صدور رای، شعبه پس از ارسال دادخواست، برای طرفین دعوی و وصول پاسخ آنان به صدور رای می‌پردازد.
اعتراض ثالث
طبق ماده ۵۷ قانون دیوان عدالت اداری، آرا شعب دیوان که حقوق شخص ثالث را به خطر می‌اندازد، قابل اعتراض است. این اعتراض در شعبه رسیدگی کننده به پرونده مطرح می‌شود و پس از بررسی دلایل ارائه شده، به صدور رای می‌پردازد.
مشاوره حقوقی با وکیل دیوان عدالت اداری
مشاوره حقوقی با وکیل دیوان عدالت اداری درباره چگونگی شکایت به دیوان عدالت اداری می‌تواند مراحلی از طرح موضوع شکایت تا نحوه نگارش و ارائه دادخواست و پیگیری پرونده شامل شود. در اینجا چند مرحله اصلی این مشاوره را بررسی می‌کنیم:
تشخیص و تحلیل موضوع
در این مرحله، وکیل با شما به‌طور دقیق موضوع شکایت و دلایل و مستندات مرتبط را بررسی می‌کند. او ممکن است سوالاتی درباره حقوق و تعهدات طرفین، مدارک مورد نیاز و قوانین مربوطه از شما بپرسد.
تجزیه و تحلیل حقوقی
وکیل شما موارد حقوقی مرتبط با موضوع را تجزیه و تحلیل می‌کند و به شما توضیح می‌دهد که آیا شکایت شما به دیوان عدالت اداری قابلیت پیروزی دارد یا خیر.
نگارش دادخواست
وکیل با بررسی حقایق و مستندات موجود، دادخواست شکایت را به‌صورت کامل و دقیق نگارش می‌کند. این شامل توضیحات مربوط به موضوع، دلایل و استنادات حقوقی، مستندات مورد اثبات و درخواست‌های اداری خواهد بود.
پیگیری پرونده
پس از ارسال دادخواست، وکیل شما پرونده را پیگیری می‌کند. این شامل مکاتبات با دیوان عدالت اداری، حضور در جلسات دادرسی و ارائه دفاع‌های لازم برای موفقیت در پرونده است.
مشاوره در مراحل پیشرفته
اگر پرونده به مراحل پیشرفته‌تری از داوری یا تجدیدنظر برسد، وکیل شما شما را در مورد گام‌های بعدی و نحوه رفع اشکالاتی که ممکن است پیش بیاید، مشاوره می‌دهد.
مهم است که همواره در ارتباط با وکیل خود صراحت داشته باشید و تمامی جوانب و جزئیات مربوط به موضوع را به او ارائه دهید تا بتواند بهترین مشاوره را برای شما فراهم کند.
